Dotychczasowe badania sugerują, że psychodeliki mają niezwykle szeroki zakres zastosowań. Naukowcy starają się ustalić, jak bardzo szeroki jest on w rzeczywistości.
Tłumaczenie: Jagoda Maćkowiak & Maria Zofia Grzywacz
Podczas przeczesywania nowych badań nad psychodelikami, jeden trend staje się natychmiast widoczny: ekspansja. Więcej naukowców zajmuje się badaniami naukowymi nad substancjami psychodelicznymi niż kiedykolwiek wcześniej.1 Nie tylko liczba naukowców rośnie, ale można ich również znaleźć w większej liczbie miejsc, badają więcej substancji i testują zabiegi psychodeliczne na większej ilości zaburzeń. Skala badań nad psychodelikami rośnie z każdym dniem.
Psychodeliki zdobywają uznanie wśród naukowców i lekarzy ze względu na ich potencjał w zakresie poprawy zdrowia psychicznego.2 Obecnie większość badań prowadzonych jest nad psylocybiną, przy czym niektóre ośrodki koncentrują się również na LSD i innych psychodelikach, a także MDMA w leczeniu PTSD. Psylocybina jest w szczególności ekscytująca ze względu na swój korzystny profil bezpieczeństwa i zdolność do poprawy objawów w wielu zaburzeniach.3 Ta właściwość nie jest jednak wyjątkowa dla psychodelików: na przykład SSRI stosowane są zarówno w leczeniu depresji, jak i stanów lękowych.4Psychodeliki mają jednak niezwykle szeroki zakres zastosowań. Badacze starają się odkryć, jak szeroki jest on w rzeczywistości.
Jak dotąd wstępne dowody pochodzące z badań klinicznych potwierdzają, że terapia psychodeliczna jest skuteczna w zaburzeniach nastroju, PTSD oraz uzależnieniu od alkoholu i nikotyny.5,6 Naukowcy stale poszerzają zakres tych badań, a ich celem jest uzyskanie w ciągu najbliższych pięciu lat prawnego zielonego światła dla terapii psychodelicznej – jeśli dalsze badania potwierdzą jej skuteczność. Na całym świecie trwa obecnie osiemnaście badań klinicznych II i III fazy dla tych zaburzeń, a kolejne badania rozpoczną się wkrótce. Również MIND Foundation we współpracy z Uniwersyteckim Szpitalem Charité w Berlinie i Centralnym Instytutem Zdrowia Psychicznego w Mannheim przeprowadzać będzie od przyszłego roku obszerne badania nad terapią psylocybinową w zakresie depresji.
W międzyczasie zakres badań rozszerza się również na inne schorzenia psychiczne. W swoim Centrum Badań nad Psychodeliką i Świadomością Uniwersytet Johns Hopkins rozszerzył swoje badania nad psylocybiną o zaburzenia odżywiania. Imperial College London, również szczycący się Centrum Badań Psychodelicznych, planuje zrobić to samo. Ponadto, zespoły badawcze w Yale i University of Arizona testują, czy psylocybina jest skuteczna przeciwko zaburzeniom obsesyjno-kompulsywnym.
Naukowcy mają także nadzieję, że psychodeliki mogą pomóc ludziom pokonać uzależnienia wykraczające poza alkohol i nikotynę. Uniwersytet w Alabamie kończy badania nad psylocybiną przy uzależnieniu od kokainy, a Uniwersytet Wisconsin wkrótce zrobi to samo w przypadku zaburzeń związanych z nadużywaniem opioidów.
Badania kliniczne również obierają bardziej zaskakujące kierunki. Jednym z kierunków godnych uwagi jest leczenie klasterowych bólów głowy i migreny, a badania kliniczne prowadzone są w Yale, Bazylei i Kopenhadze. Fundacja Beckley sponsorowała również ostatnie badanie, w którym niska dawka LSD zmniejszyła percepcję bólu.29 Naukowcy z Imperial College London zaproponowali użycie psylocybiny jako ostateczność dla pacjentów cierpiących na przewlekłą śpiączkę, chociaż ich teoria nie została jeszcze przetestowana.7
Oprócz przekonania, że psychodeliki mogą leczyć pewne zaburzenia, ważne jest również, aby wiedzieć dlaczego.
Naukowcy zbadali ostatnio, czy konkretne aspekty doświadczenia psychodelicznego zwiększają prawdopodobieństwo skuteczności działania terapii psychodelicznej. Jednym z najważniejszych zjawisk wydaje się być doświadczenie mistyczne (obecnie oficjalny termin naukowy!). Doświadczenia mistyczne charakteryzują się uczuciem ekstazy, jedności oraz transcendencji czasu i przestrzeni. Znane są one również z tego, że są zarówno nasycone znaczeniem, jak i trudne do ujęcia w słowa.8 Najnowsze badania sugerują, że tego rodzaju doświadczenia są ważne – być może nawet niezbędne – dla owocnej terapii psychodelicznej.9
Na poziomie fizycznym psychodeliki mogą promować neuroplastyczność – czyli zdolność mózgu do tworzenia nowych połączeń i restrukturyzacji.10 U szczurów większość psychodelików przyczynia się do aktywowania wielu elementów neuroplastyczności w korze przedczołowej, a ich działanie jest silniejsze i szybsze niż u jakiejkolwiek innej substancji.11 Naukowcy uważają, że u ludzi zwiększona neuroplastyczność może wyjaśniać długotrwałe skutki psychodelików i aktualnie próbują zweryfikować tę hipotezę.12,13 (Jeśli brzmi to interesująco to zapraszamy do przeczytania naszego wpisu na blogu o neuroplastyczności).
Psychodeliki mogą również działać poprzez przeciwdziałanie stanom zapalnym w mózgu, które w niektórych zaburzeniach psychicznych wymykają się spod kontroli.14 Według doktora Stephena Rossa z NYU, zmniejszenie stanu zapalnego może mieć również zastosowanie wychodzące poza poprawę zdrowia psychicznego. Substancje, które wzmacniają neuroplastyczność i łagodzą stany zapalne układu nerwowego mogą być wyjątkowo przydatne w leczeniu choroby Alzheimera i innych zaburzeń neurodegeneracyjnych. Nie ma na to obecnie żadnych dowodów, ale ponieważ choroba Alzheimera nie może być jeszcze wyleczona ani spowolniona, być może warto spróbować. Naukowcy z Uniwersytetu Johns Hopkins prowadzą badania nad psylocybiną w leczeniu depresji w chorobie Alzheimera, a także planują zmierzyć zmiany w zdolnościach poznawczych. Naukowcy z Yale wykazali ostatnio, że mikrodawki LSD do 20µg są bezpieczne dla osób starszych, co otwiera drzwi do dalszych badań klinicznych.14
Niektórzy badacze zastanawiają się, czy mikrodozowanie lub stosowanie subhalucynogennych dawek substancji psychodelicznych również mogłoby przynieść korzyści. Istnieje wiele niepotwierdzonych doniesień o skutkach microdosingu, ale tylko badania naukowe mogą pomóc oddzielić fakty od medialnego szumu. Nowo wybudowane Kanadyjskie Centrum Badań nad Psychodelikami bada mikrodawki psylocybiny, a inne zespoły na trzech kontynentach prowadzą badania nad mikrodozowaniem zarówno u pacjentów, jak i u osób zdrowych.
Ze względu na ograniczające regulacje prawne, duża część pracy nad mikrodozowaniem została wykonana poprzez badania osób, które dokonują mikrodozowania prywatnie. Mimo że tego typu badania mają tę zaletę, że odbywają się w naturalnym środowisku, istnieje również mnóstwo wad: obecność grupy kontrolnej i ślepe próby są rzadkością, wiele raportów ma charakter retrospektywny i wątpliwej dokładności, a badane próbki populacji są prawdopodobnie pochylone w stronę osób o poglądach pro-psychodelicznych. Niemniej jednak, naukowcy robią co w ich mocy. W kilku ostatnich publikacjach badano samodzielnie zgłaszane efekty mikrodozowania, znajdując zarówno pozytywne, jak i niepożądane wyniki.15-17 Kolejne badania tego typu odbywają się obecnie w Imperial College London.
W literaturze pojawiły się również kontrolowane placebo badnia nad mikrodozowaniem. Zespół badawczy w Chicago podawał mikrodawki LSD zdrowym ochotnikom i, jak i w badaniach ankietowych, znalazł zarówno pozytywne jak i negatywne skutki tej substancji (jak również sporą ilość efektu placebo).18 Niskie dawki psylocybiny są również badane pod kątem ich zdolności do leczenia depresji i migreny, ponieważ wysokie dawki nie zawsze są optymalne lub pożądane u pacjentów. Jedno badanie nad mikrodozowaniem LSD u osób zdrowych niedawno zakończyło zbieranie danych, a inne właśnie rozpoczyna się w Nowej Zelandii. Niektórzy badacze mają nadzieję, że mikrodozowanie zostanie alternatywą dla antydepresantów u pacjentów, którzy doświadczają niepożądanych skutków ubocznych, lub nie odczuwają żadnych skutków w ogóle. Inni mają nawet nadzieję na bezpieczną metodę na poprawę nastroju i sprawności poznawczej u osób zdrowych. Ale tylko czas – i dane – pokażą.
DMT (N,N-dimetylotryptoamina) nie zostało pominięte w psychodelicznym renesansie, a jego unikalne właściwości mogą sprawić, że otworzy zupełnie nową niszę w terapii psychodelicznej. DMT ma krótki czas działania, który może być kontrolowany dożylnie i, w przeciwieństwie do LSD i psylocybiny, nie wywołuje zmian w jego tolerancji.19 Naukowcy w Londynie badali wpływ DMT na aktywność mózgu za pomocą EEG20, podczas gdy naukowcy w Bazylei przeprowadzają badania kliniczne badające dokładniej bezpieczeństwo stosowania DMT. DMT wyróżnia się też tym, że jest jedyną substancją psychodeliczną, która jest naturalnie występująca w mózgu ssaków, a nauka jest bliższa niż kiedykolwiek, dowiedzenia się, co ona tam właściwie robi.4,5
Badania dotyczyły również ayahuaski, tradycyjnego amazońskiego naparu zawierającego DMT. Duża część badań nad ayahuaską pochodzi z Brazylii, gdzie badacze testują jej wpływ na zdrowie psychiczne i funkcjonowanie mózgu.21 Tymczasem naukowcy w Szwajcarii opracowują tabletkę ayahuaskową. Syntetyczna pigułka znormalizowałaby dawki stosowane w badaniach i mogłaby równocześnie złagodzić niektóre nieprzyjemne skutki uboczne ayahuaski, jak również chronić rośliny amazońskie przed nadmiernymi zbiorami.
Obok DMT, w literaturze pojawił się również jego bliski kuzyn 5-MeO-DMT, substancja otrzymywana tradycyjnie przez dojenie żywych ropuch. Naukowcy z Uniwersytetu w Maastricht niedawno scharakteryzowali wpływ 5-MeO-DMT na różne miary dobrego samopoczucia,22 podczas gdy zespół z Johns Hopkins odkrył, że substancja ta może zmniejszyć objawy depresji i lęku.23 Podobnie jak w przypadku ayahuaski, naukowcy zaczynają dostrzegać wyższość syntetycznych źródeł 5-MeO-DMT, w tym przypadku, aby nie przeszkadzać niewinnym ropuchom.
W dzisiejszych czasach uczestnicy badań psychodelicznych często badani są w skanerze MRI lub w czepku EEG, co pozwala badaczom na pomiar aktywności mózgu podczas doświadczeń psychodelicznych. Używając fMRI, jedno z fascynujących badań z Uniwersytetu w Maastricht zdołało uchwycić, które obszary mózgu mogą powodować doświadczenie rozpadu ego.24 Obecnie używają oni neuroobrazowania i metod behawioralnych, aby zbadać, jak psylocybina wpływa na kreatywne myślenie, poznanie społeczne i emocje.
W Szwajcarii naukowcy dokonali ogromnego postępu w identyfikacji receptorów niezbędnych do osiągnięcia efektów substancji psychodelicznych.25 Badają oni, w jaki sposób psychodeliki wpływają na aktywność mózgu, a ostatnio scharakteryzowali wpływ psylocybiny na poszczególne regiony mózgu.26Jednocześnie naukowcy w Zurychu (i nie tylko) zainteresowani są synergią między psychodelikami a medytacją mindfulness.27
Tego typu badania pozwoliły neurobiologom opracować teorie wyjaśniające wyjątkowe efekty psychodelików. Jedną z nich jest teoria mózgu entropijnego, opracowana przez dr Carharta Harrisa i jego zespół w Londynie.28 Według teorii mózgu entropijnego, świadomość istnieje w kontinuum pomiędzy wysoce uporządkowaną i wysoce chaotyczną aktywnością mózgu. Podczas gdy aktywność mózgu jest stosunkowo uporządkowana przy normalnym stanie świadomości, psychodeliki wprowadzają go w bardziej chaotyczny stan. Carhart-Harris i jego koledzy naukowcy nadal testują tę teorię za pomocą eksperymentów MRI i EEG (przeczytaj więcej o entropijnej teorii mózgu w tym wpisie na blogu).
Badania psychodeliczne rozwijają się w nowych, ekscytujących kierunkach – dotarliśmy do punktu, w którym nowe badania publikowane są co tydzień. Każdego dnia naukowcy na całym świecie badają różne substancje psychodeliczne, ich wpływ na mózg i sposób, w jaki mogą one pomóc w poprawie zdrowia psychicznego.
Podsumowanie ostatniej fali badań naukowych jest trochę jak próba zmieszczenia oceanu w filiżance. Jeśli są Państwo zainteresowani tym tematem, zapraszamy do zapoznania się z ASC Study Monitor(Monitorem Badan nad Odmiennymi Stanami Świadomości) i innymi projektami, nad którymi aktualnie pracuje MIND Foundation.
Zastrzeżenie: Ten wpis na blogu został przetłumaczony i sprawdzony przez wolontariuszy. Osoby zaangażowane w tłumaczenie nie reprezentują MIND Foundation. Jeśli znajdą Państwo błędy lub niespójności, lub jeśli coś w tłumaczeniu nie jest jasne, prosimy o poinformowanie nas o tym – będziemy wdzięczni za wszelkie poprawki. (mailto:[email protected]) Jeśli chcieliby Państwo pomóc w naszym wielojęzycznym projekcie, prosimy o kontakt w celu dołączenia do Blog Translation Group!
Doblin RE, Christiansen M, Jerome L, Burge B. The Past and Future of Psychedelic Science: An Introduction to This Issue. Journal of Psychoactive Drugs [Internet]. 2019;51(2):93–7. Available from:https://doi.org/10.1080/02791072.2019.1606472
Johnson MW, Richards WA, Griffiths RR. Human hallucinogen research: Guidelines for safety. Journal of Psychopharmacology. 2008;22(6):603–20.
Nichols DE, Johnson MW, Nichols CD. Psychedelics as Medicines: An Emerging New Paradigm. Clinical Pharmacology and Therapeutics. 2017;101(2):209–19.
Lochmann D, Richardson T. Selective Serotonin Reuptake Inhibitors. In: Handbook of Experimental Pharmacology. Springer New York LLC; 2019. p. 135–44.
dos Santos RG, Hallak JEC. Therapeutic use of serotoninergic hallucinogens: A review of the evidence and of the biological and psychological mechanisms. Neuroscience and Biobehavioral Reviews [Internet]. 2020;108(October 2019):423–34. Available from:https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2019.12.001
Mithoefer MC, Feduccia AA, Jerome L, Mithoefer A, Wagner M, Walsh Z, et al. MDMA-assisted psychotherapy for treatment of PTSD: study design and rationale for phase 3 trials based on pooled analysis of six phase 2 randomized controlled trials. Psychopharmacology. 2019;236(9):2735–45.
Scott G, Carhart-Harris RL. Psychedelics as a treatment for disorders of consciousness. Neuroscience of Consciousness. 2019;
Johnson MW, Hendricks PS, Barrett FS, Griffiths RR. Classic psychedelics: An integrative review of epidemiology, therapeutics, mystical experience, and brain network function. Vol. 197, Pharmacology and Therapeutics. Elsevier Inc.; 2019. p. 83–102.
Roseman L, Nutt DJ, Carhart-Harris RL. Quality of acute psychedelic experience predicts therapeutic efficacy of psilocybin for treatment-resistant depression. Frontiers in Pharmacology. 2018;8(JAN).
Kraus C, Castrén E, Kasper S, Lanzenberger R. Serotonin and neuroplasticity – Links between molecular, functional and structural pathophysiology in depression. Neuroscience and Biobehavioral Reviews [Internet]. 2017;77:317–26. Available from:http://dx.doi.org/10.1016/j.neubiorev.2017.03.007
Ly C, Greb AC, Cameron LP, Wong JM, Barragan E v., Wilson PC, et al. Psychedelics Promote Structural and Functional Neural Plasticity. Cell Reports [Internet]. 2018;23(11):3170–82. Available from:https://doi.org/10.1016/j.celrep.2018.05.022
Hasler G. Toward specific ways to combine ketamine and psychotherapy in treating depression. CNS Spectrums. 2020;25(3):445–7.
de Almeida RN, Galvão AC de M, da Silva FS, Silva EA dos S, Palhano-Fontes F, Maia-de-Oliveira JP, et al. Modulation of serum brain-derived neurotrophic factor by a single dose of ayahuasca: Observation from a randomized controlled trial. Frontiers in Psychology. 2019;10(JUN).
Flanagan TW, Nichols CD. Psychedelics as anti-inflammatory agents. International Review of Psychiatry [Internet]. 2018;30(4):363–75. Available from:https://doi.org/10.1080/09540261.2018.1481827
Lea T, Amada N, Jungaberle H. Psychedelic Microdosing: A Subreddit Analysis. Journal of Psychoactive Drugs [Internet]. 2020;52(2):101–12. Available from:https://doi.org/10.1080/02791072.2019.1683260
Polito V, Stevenson RJ. A systematic study of microdosing psychedelics. PLoS ONE [Internet]. 2019;14(2):1–26. Available from:http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0211023
Anderson T, Petranker R, Rosenbaum D, Weissman CR, Dinh-Williams LA, Hui K, et al. Microdosing psychedelics: personality, mental health, and creativity differences in microdosers. Psychopharmacology. 2019;236(2):731–40.
Bershad AK, Schepers ST, Bremmer MP, Lee R, de Wit H. Acute Subjective and Behavioral Effects of Microdoses of Lysergic Acid Diethylamide in Healthy Human Volunteers. Biological Psychiatry [Internet]. 2019;86(10):792–800. Available from:https://doi.org/10.1016/j.biopsych.2019.05.019
Strassman RJ, Qualls CR, Berg LM. Differential tolerance to biological and subjective effects of four closely spaced doses of N,N-Dimethyltryptamine in humans. Biological Psychiatry. 1996;39(9):784–95.
Timmermann C, Roseman L, Schartner M, Milliere R, Williams LTJ, Erritzoe D, et al. Neural correlates of the DMT experience assessed with multivariate EEG. Scientific Reports [Internet]. 2019;9(1):1–13. Available from:http://dx.doi.org/10.1038/s41598-019-51974-4
Jiménez-Garrido DF, Gómez-Sousa M, Ona G, dos Santos RG, Hallak JEC, Alcázar-Córcoles MÁ, et al. Effects of ayahuasca on mental health and quality of life in naïve users: A longitudinal and cross-sectional study combination. Scientific Reports. 2020 Dec 1;10(1).
Uthaug M v, Lancelotta R, Oorsouw K van, Kuypers KPC, Mason N, Rak J, et al. (200) A single inhalation of vapor from dried toad secretion containing 5-methoxy-N,N-dimethyltryptamine (5-MeO-DMT) in a naturalistic setting is related to sustained enhancement of satisfact.pdf. 2019;
Alan K. Davis, PhDa, Sara So, MSb, Rafael Lancelotta, MSc, Joseph P. Barsuglia, PhDd, and Roland R. Griffiths, PhDa E. 5-methoxy-N,N-dimethyltryptamine (5-MeO-DMT) used in a naturalistic group setting is associated with unintended improvements in depression and anxiety. Physiology & behavior. 2016;176(1):100–106.
Mason NL, Kuypers KPC, Müller F, Reckweg J, Tse DHY, Toennes SW, et al. Me, myself, bye: regional alterations in glutamate and the experience of ego dissolution with psilocybin. Neuropsychopharmacology [Internet]. 2020;(March). Available from:http://dx.doi.org/10.1038/s41386-020-0718-8
Preller KH, Burt JB, Ji JL, Schleifer CH, Adkinson BD, Stämpfli P, et al. Changes in global and thalamic brain connectivity in LSD-induced altered states of consciousness are attributable to the 5-HT2A receptor. eLife. 2018;7:1–31.
Preller KH, Duerler P, Burt JB, Ji JL, Adkinson B, Stämpfli P, et al. Psilocybin Induces Time-Dependent Changes in Global Functional Connectivity. Biological Psychiatry. 2020;
Smigielski L, Kometer M, Scheidegger M, Krähenmann R, Huber T, Vollenweider FX. Characterization and prediction of acute and sustained response to psychedelic psilocybin in a mindfulness group retreat. Scientific Reports. 2019;
Carhart-Harris RL, Leech R, Hellyer PJ, Shanahan M, Feilding A, Tagliazucchi E, et al. The entropic brain: A theory of conscious states informed by neuroimaging research with psychedelic drugs. Frontiers in Human Neuroscience. 2014;8(1 FEB):1–22.
Ramaekers JG, Hutten N, Mason NL, Dolder P, Theunissen EL, Holze F, Liechti ME, Feilding A, Kuypers KP. A low dose of lysergic acid diethylamide decreases pain perception in healthy volunteers. Journal of Psychopharmacology. 2020 Aug 25:0269881120940937.